Όταν σπάει ο κύκλος της αθανασίας της φύσης...

Πέτρος Αποστολάκης
Η Άρεντ έγραψε για την αθανασία: είναι λέει αυτή η οποία θέτει την ανθρώπινη κατάσταση.
August 3, 2025

Η Άρεντ έγραψε για την αθανασία: είναι λέει αυτή η οποία θέτει την ανθρώπινη κατάσταση. Γιατί σε αντίθεση με τη φύση, ή ακόμα και τα ζώα, ο άνθρωπος χαρακτηρίζεται και προσδιορίζεται από τη θνητότητά του. Κινείται, δηλαδή, κατά μήκος μιας ευθείας γραμμής μέσα σε έναν κόσμο όπου τα πάντα, αν κινούνται, κινούνται κυκλικά. Αυτή είναι η φύση του ανθρώπου. Αυτό που τον  χαρακτηρίζει και τον ξεχωρίζει από οτιδήποτε άλλο πάνω στη γη. Σε έναν αθάνατο κόσμο, η θνητότητα μας έγινε το χαρακτηριστικό γνώρισμα της ύπαρξης μας.

Σε αυτό το πλαίσιο, γράφει πως το καθήκον και η μεγαλοσύνη των θνητών έγκειται στην δυνατότητά τους να δημιουργούν έργα τα οποία υπερβαίνουν το τέλος της ευθείας τους και λαμβάνουν θέση στο αιώνιο, κάτι το οποίο τους ξεχωρίζει από τα ζώα.

Παραπέμπει έτσι στον Ηράκλειτο ο οποίος έγραψε:

Ὁκωσπερ τὰ ζῷα ἐμπίμπλαται, οἱ πολλοὶ ἐμπίμπλανται· οἱ δὲ ἄριστοι ἀντὶ πάντων ἑν ἑλόμενοι, κλέος ἀέναον, τοῦτο ἀντ’ ἀθανάτων ἀρετῶν.
Οι καλύτεροι, από όλους, επιλέγουν ένα πράγμα: την αιώνια δόξα· οι πολλοί όμως γεμίζουν, όπως τα ζώα.

Η Άρεντ έγραψε όλα αυτά το μακρινό 1957, σε μία εποχή όπου η ανθρώπινη παρέμβαση στη φύση δεν είχε αποτυπωθεί με την ένταση και την βαρύτητα του σήμερα γνωρίζουμε. Δεν έζησε, και έτσι δεν κατέγραψε την κυρίευση της φύσης από τον άνθρωπο. Σήμερα, αυτή η κυκλικότητα για την οποία μίλησε, έφτασε να διαταράσσεται. Ο άνθρωπος κατάφερε, δηλαδή, να τετραγωνίσει τον κύκλο της ύπαρξης της φύσης, και να προκαλέσει έτσι μία τέτοια ανωμαλία που καταστεί την επιδίωξη της αιωνιότητας μάταιη. Και έτσι κατάφερε, όχι μόνο να θέσει την δική του αιωνιότητα αδύνατη, αλλά και να προβεί στην διατάραξη της ίδιας της αθανασίας της φύσης.

Έχοντας κάνει κάτι τέτοιο, του μένει μόνο να συμπεριφερθεί σαν ζώο. Και αυτό κάνει.

Το newsletter μας
Δεν σπαμάρουμε. Ποτέ. Κάνε εγγραφή στο newsletter μας για να μαθαίνεις τα τελευταία νέα μας
Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.